De in 1626, in Leiden geboren schilder Jan Steen is wereldberoemd geworden door de taferelen die hij van vrolijke en feestvierende gezelschappen schilderde. Het gaf een goed beeld van de Nederlandse samenleving tijdens de Gouden Eeuw.

Vrolijkheid straalde het schilderij zeker uit zag ik, toen mijn vader me als klein meisje meenam naar het Mauritshuis en ik daar voor het eerst kennis maakte met een van de schilderijen van Jan Steen. Jaren later bewonderde ik in het Rijksmuseum het schilderij 'Het vrolijke huisgezin'. De afgebeelde situatie toont een woonkamer in een grote chaos waarbij alle leden van de familie precies doen waar ze zin in hebben. Het jongetje in de vensterbank en de jongetjes op de achtergrond roken een pijp, op de voorgrond drinkt een klein meisje uit een wijnkan. Op de grond liggen pannen, borden en bestek. Er is totaal geen orde, maar niemand maakt zich er druk om. De vader, Jan Steen, schilderde zichzelf, heft het glas en speelt op de luit, moeder en oma zingen luidkeels mee.

Hoewel de situatie erg vrolijk lijkt, was dit een waarschuwing van de schilder die wilde aantonen hoe volwassenen het niet moeten doen. Dat weten we dankzij het briefje dat aan de schoorsteen op het schilderij hangt met de spreuk: "Soo D'Oude Songen, Soo Pypen De Jonge".

De uitdrukking 'Een huishouden van Jan Steen' hebben we dan ook aan Jan Steen te danken. De man met de schaterlach en die de menselijk dwaasheid aan de kaak stelde, schilderde het leven zoals het was!Het slaat op een chaotisch en rommelig gezin maar dat niets zegt over hoe het er bij de schilder zelf aan toe ging.

Maar.. heden ten dage wordt dat nog steeds geroepen als het bij iemand thuis een 'zootje' is !

Foto boven van Flickr gemaakt door Jean Louis Mazieres